راهنمای تغذیه پس از عمل جراحی

پیش از آنکه افراد بسیار چاق برای جراحی برگزیده شوند، باید یک برنامه جامع که شامل محدودیت کالری ، تمرینات ورزشی ، تعدیل شیوه زندگی، ومشاوره روانشناسی یا روانپزشکی است را تجربه کرده باشند  ودر صورت ناتوانی وعدم تحقق کاهش وزن بمقدار مورد نظر ویا بازگشت مجدد وزن کاندید جراحی شوند.

حجم معدة بعد از جراحی ، در حدود 4 تا 5 قاشق غذا خوری یا حتی کمتر است. حتی اگر بعد از خوردن این حجم از غذا احساس سیری حاصل نشد، بایستی از خوردن میزان غذای بیشتر اجتناب شود.

به دليل وجود حجم كم معده احساس سيري بيمار در اين مرحله با احساس سيري در گذشته متفاوت است زيرا ممكن است اين احساس پري، بيشتر از اينكه در معده حس شود ، در قفسه سينه احساس شود . برخي بيماران اين احساس را به تنگي،گرفتگی يا سنگيني تشبيه ميكنند.

ميزان تحمل نسبت به مواد غذايي بين بيماران پس از عمل بسيار متفاوت ميباشد لذا انجام مقایسه توسط بیماران در اینگونه موارد صحیح نمیباشد.

در هفته هاي اول بعد از عمل گاهی ممكن است بیمار واقعا گرسنه نباشد ولي به صورت كاذب واز نظر رواني احساس گرسنگي كند كه در چنين مواقعي بسيار مهم است غذا مصرف نشود . 

پس از عمل جراحی حجم معده هم کوچک شده و هم به واسطة تورم ناشی از جراحی، میزان غذای قابل دریافت کاهش می یابد. مصرف غذاي جامد مي تواند منجر به افزايش تورم گشته، لذا توصيه ميشود تا بهبود اين نواحي و تحمل نسبت به غذاي جامد، رژيم بيمار به تدريج از مايعات به رژيم غذايي نرم و سپس جامد تغيير داده شود .

يكي از توصيه هاي غذايي اصلي كه بلافاصله بعد از عمل بر آن تاكيد ميشود دريافت كافي مايعات و پروتئين مي باشد .

بيماران پس از عمل جراحي مي بايست براي جلوگيري از متراكم شدن و ايجاد انسداد توسط غذا، رژيم خود را صرفا با مايعات صاف شروع كنند .

بيماران همواره ( به خصوص درمراحل اوليه پس از عمل) مي بايست به آهستگي و عموما  كمتر از 30 سي سي يا 30 گرم در هر وعده غذا بخورند و بلافاصله پس از احساس پري شكم خوردن مي بايست متوقف شود چنانچه غذا به سرعت و يا  بيش از حجم معده جديد خورده شود احتمال استفراغ و احساس ناراحتي يا درد در ناحيه بالاي شكم ( اپي گاستر) بسيار زياد خواهد بود كه اين علايم باآهسته خوردن و كاهش حجم هر وعده قابل پيشگيري ميباشد. 

مصرف غذا و مايعات نباید به طور همزمان باشد ( حداقل 45 - 30 دقيقه بين آنها فاصله باشد ) . 

توصيه هايي كه توسط يك متخصص تغذيه و رژيم شناس در دوران انتقالي پس از عمل بين مراحل مختلف رژيمي تا رسیدن به رژیم معمول و عادی براي اين بيماران انجام ميشود بسيار مفيد و حياتي خواهد بود .

تا  2 هفته پس از جراحی میبایست از رژیم مایعات صاف استفاده  گردد.

پس از 2 هفته میتوان رژیم مایعات را به رژیم  نرم و رقيق (شبيه غذاي شيرخوار) تبديل و آنرا تا هفته 4  ادامه داد.

از هفته چهارم میتوان  رژیم  نيمه جامد را شروع و آن را تا هفته 6  ادامه داد.

از هفته 6 به بعد بتدريج رژيم جامد شروع شود.‍‍ 

 هربار فقط یک غذای جدید اضافه  شود.

باید مطمئن شد که رژیم بیمار غنی از پروتئین است.

غذا را میبایست آهسته خورده و برای هر وعده 20-30 دقیقه وقت اختصاص داده شود.

لقمه ها را میبایست کوچک گرفته وهر لقمه را 20-30 بار جوید.عدم اینکار میتواند سبب انسداد ورودی معده و درد،تهوع ویا استفراغ گردد. 

 غذا در اطاق یا سر میزنهار خوری میل شود و تلوزیون خاموش باشد! 

در آشپزخانه هنگام طبخ غذا ناخنک زدن ممنوع!

میبایست مطمئن شد حداقل 2000- 1500 سی سی مایع(اعم از آب يا ساير نوشيدنيهاي كم كالري) دریک روز و بین وعده های غذایی نوشیده میشود. 

البته مايعات مصرفی نبايد خيلي سرد يا گرم باشد. ترجيحا دماي آن در حدود دماي اطاق باشد.( نه خیلی سرد نه گرم )

سعی شودهر روز صبحانه، نهار و شام در ساعت معینی صرف گردد.

هیچ وعده اصلي غذايی حذف نشود. 

صبحانه طی 90 دقیقه پس از بیدارشدن صرف گردد.

ازغذاهای پرکالری وپركربوهيدرات پرهیز گردد چراکه هم با خروج سریع از معده جديد ، احساس گرسنگی زودتر بسراغ بیمار می اید وهم احتمال افزایش وزن و ایجاد دامپینگ واسهال و...زیاد میشود.

نوشیدنیهای کافئینه و گاز دار (مثل چای،قهوه یا نوشابه)  نوشیده نشودچون کافئین سبب کاهش جذب آهن و تحریک بخوردن ميان وعده میشود.

بهتر است تا حداقل 2 ماه اول بعد از عمل از مصرف ادويه جاتي مثل فلفل با غذا پرهيز شود.

مصرف مشروبات الكلي بعد از عمل جراحي بخاطر كاهش حجم معده و جذب سريع الكل، مي تواند خطرات جدي و مرگبار را بدنبال داشته باشد.

میتوان به بیماران توصیه نمود هرگاه احساس اضطراب ،خستگی وعصبانیت کردید : 

  کمی آب بنوشید، مسواک بزنید، قدم بزنید، به دوستتان تلفن بزنید، چیزی بنویسید  ، دوش آب گرم بگیرید، سینما بروید، بازی کنید یا دیگر کارهای مورد علاقه تان را انجام دهيد. 

از مصرف مواد غذایی شیرین پرهیز کنید.

آرام خوردن و خوب جویدن غذا و توقف آن به محض سیری فراموش نشود.